Był sobie chłopczyk

79954

Book

In basket

rate

Był sobie chłopczyk / Ewa Winnicka. - Wołowiec : Wydawnictwo CZARNE, 2017. - 201 s. ; 20 cm.

(REPORTAŻ - Wydawnictwo Czarne)

Author

Winnicka Ewa. Autor

Form of Work

Książki

Subject

Reportaż polski Reportaże społeczne

Ta historia zaczyna się od nietypowego pogrzebu bezimiennego chłopca, pogrzebu, na który przybyły tłumy. Dziś wiemy, że był to Szymon z Będzina, którego śmierć rodzice ukrywali przez dwa lata. Ewa Winnicka, autorka świetnych reporterskich opowieści, rusza tropem tej głośnej sprawy, żeby sprawdzić na miejscu, jak można było tak długo ukrywać śmierć dziecka. Krok po kroku rekonstruuje wydarzenia, które zakończyły się tragedią.

zob. w.bibliotece.pl

Availability:

Mosina Wypożyczalnia

There are copies available to loan: sygn. 82-92 [lok. Mosina Wypożyczalnia] (1 egz.)

Notes:

Summary, etc.

Streszczenie: Ta historia zaczyna się od nietypowego pogrzebu bezimiennego chłopca, pogrzebu, na który przybyły tłumy. Dziś wiemy, że był to Szymon z Będzina, którego śmierć rodzice ukrywali przez dwa lata. Ewa Winnicka, autorka świetnych reporterskich opowieści, rusza tropem tej głośnej sprawy, żeby sprawdzić na miejscu, jak można było tak długo ukrywać śmierć dziecka. Krok po kroku rekonstruuje wydarzenia, które zakończyły się tragedią.

Reviews:

O sprawie wyłowienia zwłok dziecka ze stawu w Cieszynie słyszał chyba każdy. Był okres, gdy jego narysowana z uwzględnieniem każdego szczegółu twarz nie schodziła z czołówek wszystkich mediów, a zastąpiła ją (o ile to jakkolwiek właściwe słowo do użycia w tym kontekście) podobizna małej Madzi z Sosnowca.
Nie chcę skupiać się w tej recenzji na moralnym osądzie którejkolwiek z osób, których tamte wydarzenia dotyczyły bezpośrednio lub pośrednio. (...) Nie chcę wskazywać, która wersja prawdy jest tą "prawdziwą", nie chcę zrzucać kalumnii na bliską rodzinę - dziadka, babcię - chłopca. Zależy mi wyłącznie na tym, aby ocenić reporterską pracę, jaką przy pisaniu wykonała Ewa Winnicka oraz skomentować to, jak ona sama przedstawia tamte wydarzenia.
Zapewne możecie czuć się początkowo zaskoczeni tym, że książka jest tak krótka. Liczy ona bowiem około 150 stron tekstu, przy czym zawiera też fotografie. W ostatnim czasie autorzy i wydawnictwa przyzwyczaili nas raczej do wielkich, obszernych cegieł stanowiących prawdziwe kompendium wiedzy na dany temat. Tutaj jednak liczba stron jest optymalna i prawie wyczerpuje temat. Czemu prawie? O tym za chwilę.
Autorka relacjonuje tę zbrodnię bardzo skrupulatnie. W pierwszej części skupia się na meandrach śledztwa od momentu odnalezienia przez grupę chłopców zwłok Szymona do poinformowania głównych śledczych o odnalezieniu podejrzanych. Cały ten rozdział jest poświęcony ukazaniu tej sprawy z perspektywy policjantów zaangażowanych w nią. Ewa Winnicka opisuje jakie działania i na jaką skalę zostały przedsięwzięte, aby nie tylko dowiedzieć się kim był sprawca – lub sprawcy – ale i, a może nawet przede wszystkim, by chłopiec odzyskał swoje imię i tożsamość. Jest tu sporo o emocjach, które targały policjantów, którzy niejednokrotnie sami mieli dzieci w wieku zbliżonym do wyłowionego dziecka. Już na tym etapie, kiedy nie było jeszcze wiadome co tak dokładnie się stało, prowadzący sprawę bali się, że ich policjanci będą mogli chcieć sami wymierzyć sprawiedliwość, gdy wreszcie znajdzie się odpowiedzialny za zbrodnię.
Interesującą dla mnie kwestią poruszaną w tym rozdziale było również to, że autorka przytoczyła kilka wypowiedzi, które można było znaleźć w Internecie w niedługim czasie po odnalezieniu chłopca. Co było w nich takiego, że uznałam to za ciekawe? Jesteśmy dwa lata przed głośną sprawą z Sosnowca. Nie mamy pojęcia, co tak naprawdę stało się Szymonowi (czy też Jasiowi, jak nazwali chłopca policjanci), nie wiemy jeszcze kto jest za to odpowiedzialny, ale już społeczeństwo osądza matkę dziecka, jako główną winowajczynię. Nie ojca – matkę. Oczywiście, my wiemy jak kończy się ta sprawa, niemniej jednak zostawiam Wam tę kwestię do przemyślenia.
Druga część to rozdział biograficzny. Poznajemy tu trudy dzieciństwa rodziców Szymona, dowiadujemy się jak wyglądało ich życie zanim się poznali i zanim urodził się ich jedyny wspólny syn. To ta część książki, która jest najbardziej wstrząsająca, bowiem opisuje też jak wyglądało króciutkie życie chłopca i jak – prawdopodobnie – wyglądała jego długa i bolesna śmierć. To rozdział o zbrodni, której większość z nas nawet sobie nie wyobraża, że mogłaby się wydarzyć. Obiecałam na początku tej recenzji, że będę unikać wszelkich ocen moralnych, ale muszę złamać tę zasadę, bo naprawdę nie wiem, jakim trzeba być człowiekiem, by zaserwować swojemu własnemu dziecku taki los. Jak można patrzeć na powolne umieranie swojego malutkiego syna, a później zbezcześcić jego ciało i ograbić go z imienia, z tego kim jest. Naprawdę trzęsły mi się ręce, gdy czytałam, jak skrupulatnie i bez większych emocji, rodzice dokładnie zaplanowali, jak mogą pozbyć się ciała.
Równie wiele emocji wywołał we mnie fakt, że przez dwa lata nikt – ale to dosłownie nikt – nie dziwił się temu, że dziecko dosłownie wyparowało. Jednego dnia było, a drugiego już nie. Oczywiście spora w tym zasługa rodziców – zwłaszcza matki – których kreatywność w wymyślaniu sposobów, by przechytrzyć nawet własną rodzinę jest...No, po prostu łał.
Autorka opisuje te wydarzenia bez ocen. I wydaje mi się, że po tym można poznać jej reporterski kunszt. Swoją opinię i swoje zdanie na temat tego, jakie zmienne mogły doprowadzić nie tyle do zbrodni co do tego, że przez dwa lata mały chłopiec był w stanie dosłownie zniknąć z systemu i życia całej rodziny, a nikomu nie wydało się to dziwne; zostawia na koniec, gdy od początku do końca już wszystko opisze.
Trzecia część to już wzajemne oskarżanie się rodziców o to co zaszło oraz krótki opis nie tyle samego procesu sądowego, co raczej chronologiczne ukazanie jakie w tej sprawie zapadały wyroki i co wpływało na ich zmianę. To też bardzo bolesny rozdział o rozpadzie całej rodziny. Bo to co się wydarzyło nie rzutowało tylko na życie oskarżonych i skazanych. Dramatycznie wpłynęło to na losy ich dzieci i ich rodziców. Ci ostatni już zawsze będą nosili na sobie piętno współwinnych choć sami w paskudny sposób zostali oszukani przez własne dzieci.
I wreszcie ostatnie strony, w których Ewa Winnicka pozwala już sobie na wyrażenie własnej opinii. Autorka przytacza dosłownie streszczeniową wersję historii samego Będzina, samego Zagłębia. Opisuje ludzi, którzy przez poczucie tymczasowości – które zakorzeniło się w nich w latach 40.-50. i nie chce puścić – stali się obojętni na wszystko to, co ich otacza. Ludzi, którzy tak samo jak nie zauważają brudnych i obrzydliwych klatek oraz wind w swoich blokach, nie są w stanie zauważyć, że na dwa lata znika z ich najbliższego otoczenia dziecko. I nie wydaje im się to niczym niezwykłym.
Bardzo podobał mi się ten reportaż. Moim zdaniem Ewa Winnicka dobrze go napisała, nie starała się oceniać, skupiła się na wyłącznej pracy reporterskiej i przeprowadziła ją bardzo dokładnie, ponieważ na koniec lektury nie ma się poczucia, że coś zostało niedopowiedziane. Wspomniałam na początku o tym, że czegoś mi zabrakło, by uznać temat za wyczerpany. Tym czymś było właśnie jeszcze większe rozbudowanie tej ostatniej części, z opisem Zagłębia. Zdaję sobie jednak sprawę, że autorka mogła specjalnie zostawić czytelnika z takimi niedomówieniami, aby ten mógł w tym wszystkim odnaleźć własne zdanie na temat i też nie chciała być może tego reporterskiego stylu zamienić w felieton, który ukazywałby tylko jej punkt widzenia.
Książka bolesna, książka prawdziwa, książka godna polecenia.